قهوه ترک از زندگی شرق جهان، حذف شدنی نیست. این نوع قهوه که کاملاً متفاوت از شکل نوین و مدرن امروزی و کافیشاپی آماده میشود، به دلیل کافئین غلیظتر، نحوهی آماده سازی متفاوت، فیلتر نشدن و مراسمی که برخی فرهنگها در تهیه ی آن به جا میآوردند، هنوز هم پرطرفدار است. از این رو، همچنان بسیاری از خانواده های ایرانی هم، وقت خرید قهوه که میرسد، خرید قهوه ترک را طلب میکنند.
بسیاری حتی بیآنکه چندان از نحوه تهیه این نوع قهوه مطلع باشند، باورشان این است که قهوه واقعی قهوه ترک است و این علاقه حتی گاه، رنگ و بوی تعصب هم به خود میگیرید. اگر مثلا به استانبول سفر کرده باشید، میبینید هنوز تولیدیها و مغازههای بسیار فراوانی هنوز مشغول تولید و فروش لوازم مرتبط با قهوه ترک هستند. فنجان، قهوه جوش، آسیاب دست ساز و… و البته این فروشگاهها حالا دیگر از سراسر دنیا مشتری دارند.
اما قهوه ترک چرا و چطور این همه هوادار پیدا کرد؟ وقت خرید آن، باید به چه نکاتی توجه داشت؟ اساساً این نوع قهوه چه ویژگیها و تفاوتهایی با دیگر انواع نوشیدنی قهوه دارد؟ در این مقاله با پرداختن به صحیحترین روش خرید قهوه ترک به همین سؤالات پاسخ داده و میرویم که در دنیای این قهوهی قدیمی و جذاب چرخی بزنیم، با ما همراه باشید.
قبل از ورود اما بد نیست به این سؤال پاسخ دهیم که اساساً قهوه ترک از کجا میآید؟
نگاهی به تاریخچه قهوه ترک
قهوه ترک برخلاف نامش از یمن سرچشمه میگیرد. در قرن شانزدهم در امپراتوری عثمانی، سلطان سلیمان اول با دانههای قهوه آشنا شد و گروهی از درباریان روش طبخ قهوهای که امروز ترک میخوانیم را ابداع کردند. آرام آرام این نوشیدنی مورد علاقه افراد ثروتمند هم قرار گرفت.
در اواسط دهه ۱۵۵۰میلادی با توسعهی کشت قهوه، قیمت قهوه ریزش کرد و از یک نوشیدنی لوکس به نوشیدنی همگان تبدیل شد و دیگر قهوه ترک محدود به طبقات بالای جامعه نبود. همین امر باعث توسعهی قهوه ترک در جاهای دیگر نزدیک به یمن شد و بعد این قهوه شهرت جهانی یافت.
چرا قهوه ترک امروز هم محبوب است؟
بسیاری از اهالی نوشیدن قهوه، برای آغاز یک روز فوقالعاده و نیز افزایش انرژی مازاد، برای ورود به فعالیتهای روزمره، از میان انواع قهوه به قهوه ترک اعتماد بیشتری دارند. دلیل این اعتماد روشن است. این نوشیدنی قوی و غنی از کافئین بوده و یک فنجان آن منجر به اندازهی مطلوبی جذب کافئین به بدن میشود. اما منهای غلظت و طعم و بوی قوی، چرا خرید قهوه ترک برای برخی یک عادت مداوم است؟ چه چیزی در قهوه ترک هست که این نوشیدنی را این همه محبوب کرده؟ بیایید به این سؤالات پاسخهای روشن دهیم.
بر اساس بررسیها، بسیاری از مردم دنیا، قهوه ترک را برای سلامتی و سر زندگیشان مفید میدانند. مطالعات میگوید، بسیاری از مردمان جهان باور دارند که نوشیدن یک فنجان قهوه ترک میتواند توانایی جسمی آنها و قدرتشان در فعالیتهای ورزشی را افزایش دهد. به همین دلیل است که بسیاری از ورزشکاران دنیا خرید قهوه ترک را امری عادی در زندگی خود قلمداد میکنند.
اما آیا قدرت قهوه ترک در ایجاد نشاط و کمکی که به فرایندهای ورزشی میکند یک تصور ذهنی است؟ مطالعات علمی نشان میدهد که این امر تصور ذهنی نبوده و ورزشکارانی که بیشتر قهوه ترک مصرف میکنند، عملکرد بهتری دارند. خیلی ساده، وجود کافئین غنیتر در قهوه ترک باعث میشود، شما فعالیت فیزیکی بیشتر و راحتتری داشته باشید.
این ویژگی قهوه ترک، افرادی که اضافه وزن دارند و نیز به دنبال چربیسوزی هستند را نیز دور خود جمع کرد و آرام آرام، جمعیت هوادار قهوه ترک افزایش یافت.
قهوه ترک و قدرت آنتی اکسیدانی
دانههای قهوه حاوی ترکیبات مفید مانند اسیدهای کلروژنیک هستند که انواع آنتیاکسیدانهای مورد نیاز بدن را در خود مستتر دارند، از این رو هرچه قهوه غلیظتر باشد، قدرت آنتیاکسیدانی بالاتری دارد. در بسیاری از انواع روشهای تولید نوشیدنی قهوه، این ویژگیهای مهم قهوه از بین میروند و یا دست کم، کاهش مییابند. قهوه ترک اما به دلیل صافی نشدن میتواند این مواد مفید را در درون خود حفظ کند.
در ضمن روش آمادهسازی قهوه ترک هم به گونهای است که اسیدها حفظ میشوند و میتوانند باعث بهبود التهاب، قند خون، سطح کلسترول و فشار خون بالا باشند. یک بررسی علمی نشان میدهد، قهوه ترک به دلیل حفظ دانههای ریز آسیاب شده در مایع خود حاوی دیترپنوئیدهای است که با عفونت بدن مبارزه کرده و به سلامت قلب کمک میکند.
همچنین این نکته را هم در نظر داشته باشید که با خرید قهوه ترک و نیز آمادهسازی آن، میتوانید از بیماریهای مرتبط با مغز اعم از آلزایمر در امان باشید.
با طعم تند قهوه ترک چه کنیم؟
بسیاری از کسانی که قهوه ترک را کنار میگذارند، با خود قهوه ترک مسئله نداشته و مسئلهی اصلیشان شکری است که لزوماً باید برای تعدیل تلخی این قهوه، افزود. ما هم موافقیم که مصرف مداوم شکر میتواند اثرات مثبتی که قهوه ترک دارد را کم اثر کند. اما راههای جذابی برای کنترل تلخی و قدرت قهوه ترک وجود دارد.
ترکیب هل و دارچین در تهیهی قهوه ترک یکی از بهترین راههای کنترل تلخی قهوه ترک است. اگر اهل خرید قهوه ترک هستید، اضافه کردن دارچین یا هل به این قهوه را حتماً امتحان کنید.
در بسیاری از روشهای سنتی تولید قهوه ترک، هل پایهی اساسی است. هل را معمولاً فقط میشود در نوشیدنیهایی استفاده کرد که خودشان مستقلاً طعم قوی دارند، چرا که طعم غنی هل معمولاً بو و طعم نوشیدنی را به شدت تغییر میدهد.
قهوه ترک از منظر طعم و بو قوی است و میتواند به خوبی طعم و بوی هل را در خود حل و ترکیب کند. جالبتر اینکه ترکیب هل با قهوه ترک، یک ترکیب ضد سرطان فوقالعاده است. وقت خرید قهوه ترک تردید نکنید که در حال تهیه چیزی هستید که به شما و عزیزانتان سلامتی خواهد بخشید.
برای تهیه قهوه ترک چه دانه یا قهوه آسیاب شده ای باید خرید؟
واقعیت این است که شما وقتی درگیر طعم قهوه میشوید، دقتتان در فهم مزهها رشد میکند. چرا که باید تمرکز کنید، اسیدیته، شیرینی یا تلخی را به خوبی درک کنید. از این روست که میبینید معمولاً کسانی که قهوه را خوب تولید میکنند، آشپزهای فوقالعادهای هم میشوند. برای خرید قهوه ترک به شما توصیه میکنیم که حتماً توجه و تمرکز بر مزه را وارد زندگی فردیتان بکنید.
کیفیت دانهها در به دست آمدن بهترین قهوه ترک مهم است، اما نوع دانه تنها مؤلفه نیست، شما باید برای انتخاب دانه یا پودر قهوهای که میتواند بهترین قهوه ترک را به شما بدهد به مسئلهی میزان رست و رنگ دانهها توجه کنید. معمولاً رست مدیوم یا متوسط بهترین گزینه برای تهیهی بهترین قهوه ترک ممکن است.
آیا فقط با دانه عربیکا میشود قهوه ترک درست کرد؟
این باور که فقط میشود با قهوهی عربیکا قهوه ترک تهیه کرد، تماماً غلط است. شما میتوانید با هر نوع قهوهی مرغوبی قهوه ترک تهیه کنید، در واقع قهوه ترک یک روش تهیهی نوشیدنی است و نه یک نوع مشخص از قهوه. البته اکثر افرادی که عاشق قهوه ترک هستند، تمایل دارند که دانههای عربیکا بخرند، این تمایل اما به این معنی نیست که وقت خرید قهوه ترک، شما لزوماً باید به سراغ دانه یا پودر عربیکا بروید. با هر نوع قهوهای میتوانید قهوه ترک را به دست بیاورید. مهم شکل و شیوهی رست شدن دانهها است.
اگر برای تهیهی قهوه ترک به سراغ دانههای رستشده بسیار تیره بروید، قهوهای که به دست میآورید بینهایت تلخ و سنگین خواهد بود.
چرا در کنار قهوه ترک، لزوماً آب خنک قرار میدهند؟
به طور کلی نوشیدنیهایی که سنگین هستند و طعم غلیظی دارند، میتوانند در کنار آب خنک نوشیده شوند. آب خنک، کمک میکند که فضاهای داخلی دهان شستشو شده و کام و زبان، فرصت دوبارهای برای جذب طعم داشته باشند. از این رو است که میبینیم، کسانی که در تهیهی قهوه ترک حرفهای هستند، همیشه قهوه را همراه با یک لیوان آب سرد پیش روی شما قرار میدهند.
آیا خرید قهوه ترک از منظر اقتصادی به صرفه تر است؟
عادت به نوشیدن قهوه ترک اساساً یک عادت اقتصادی است. هم نیاز به تهیهی دستگاه خاص اسپرسو زن ندارید و هم به مقدار کمتری قهوه برای تهیهی کافئین مورد احتیاج بدنتان نیاز پیدا میکنید. چرا که برای تهیهی ۱۰۰ میلیلیتر قهوه ترک، ۱۰ گرم قهوه نیاز دارید، اما در تهیهی اسپرسو با همین مقدار به ۵۰ گرم قهوه نیاز دارید.
دانه قهوه ترک باید به چه میزان آسیاب شده باشد؟
اگر خرید قهوه ترک را به صورت آسیاب شده انجام میدهید، مهم است که به این نکته توجه کنید: لزوماً دانههای قهوه ترک باید بسیار ریز شده باشند. اساساً نقطهی مشخصهی قهوهی ترک مناسب این است که نسبت به رقیب خود، یعنی قهوهی اسپرسو، دانههای آن باید ریزتر شده باشند. اگر خودتان قهوه را آسیاب میکنید به یک آسیاب دستی نیاز دارید، معمولاً آسیابهای برقی خانگی نمیتوانند قدرتی که برای ریز کردن کافی قهوه نیاز دارید را به شما بدهند.
اما چرا قهوه ترک باید تا این حد ریز شود؟ چنانکه میدانید قهوه ترک از معدود قهوههای جهان است که بدون فیلتر یا صافی آمادهی نوشیدن میشود، وجود دانههای درشت در فرایند آمادهسازی قهوه میتواند خلل ایجاد کند. البته برخی از انواع فیلترهای خلاقانهی دستی برای قهوه ترک ایجاد شده، اما حقیقتاً آنچه که فیلتر میشود، دیگر قهوه ترک نیست.
یکی از ویژگیهای اصلی قهوه ترک، تهنشین شدن دانهها است. وقتی دانهها به صورت درشت در قهوهجوش جاری میشوند، طعمی به نوشیدنی داده میشود که میتواند شما را دلزده کرده و طعم اصیل دلخواهتان را به شما ندهد.
برای تهیه نوشیدنی قهوه ترک به چه چیزهایی نیاز داریم؟
تهیهی قهوه ترک آنقدرها کار دشواری نیست، شما به دانه یا پودر قهوه نیاز دارید، مقداری آب، شکر و یک قهوه جوش. این همهی آن چیزی است که برای طبخ قهوه ترک احتیاج دارید. دانه های قهوه عربیکا یا روبوستا باشند، فرقی نمیکند، هرچند با دانه های عربیکا قهوه ترک خوش طعمتر خواهد بود. اگر میخواهید از قهوه از قبل آسیاب شده استفاده کنید، پودر قهوه باید نرم و آردی باشند.
روش آماده سازی قهوه ترک در مقاله دیگری در همین وبسایت با جزئیات توصیف شده که میتوانید از آن روش به عنوان استاندارد تهیهی قهوه ترک استفاده کنید.
قهوه ترک در چه نوع ظروفی میتواند آماده شود؟
انواع متنوعی از ظروف قهوه جوش در بازار موجود است، اگر تهیهی حرفهای قهوه ترک را بلد باشید، در انواع ظروف این نوع قهوه میتوانند آمادهی ارائه شوند، اما اگر به دنبال بهترین هستید، بهترین گزینه برای تهیهی قهوه جوش، نوع مسی آن است. البته نقره، آلومینیوم، پلاتین و انواع فولاد ضد زنگ هم هستند که به عنوان قهوه جوش در بازار وجود دارند. اما اگر میخواهید قهوه ترک را منهای بردن لذت از نوشیدنش تبدیل به یک درمانگر تمام عیار کنید، بهتر است به سراغ نوع مسی قهوه جوش بروید.
تهیهی قهوه در ظرف مسی یکی از بهترین راهها برای درمان افسردگی است. در صورت عدم امکان تهیه ظروف مسی میتوانید به سراغ گزینههای دیگر بروید.
در این مقاله سعی شد با گذری بر نکات مهم خرید قهوه ترک، گذری بر مزایا و ویژگیهای مهم این قهوه نیز ارائه شود. امیدواریم این نکات برای شما مفید بوده باشد.